Ονειροπόλος; Ναρκισσιστής; Απατεώνας; Εγκληματίας; Πείτε ό,τι θέλετε για τον John DeLorean, αλλά ο άνθρωπος ήταν μία ιδιοφυΐα όταν μιλάμε για αυτοκίνητα. Θαμμένος τόσο εκείνος όσο και το αυτοκίνητό του στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, το «Back to the future» έφερε στο προσκήνιο το σπορ αυτοκίνητο της DMC και, πιο πρόσφατα, ένα ντοκιμαντέρ (Framing John DeLorean) και μία Χολιγουντιανή παραγωγή (Driven) διηγήθηκαν την άκρως ενδιαφέρουσα ιστορία ενός οραματιστή που λάτρευε τα αυτοκίνητα και τον εαυτό του περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Είναι πραγματικά απορίας άξιο που άργησε τόσο πολύ το Hollywood να κάνει μία ταινία γι’ αυτόν, αφού είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και συνάμα απίστευτες ιστορίες στον κόσμο της αυτοκίνησης. Είναι μία ιστορία Αμερικάνικης επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και...μεγάλων ποσοτήτων κοκαΐνης.
Γεννημένος στο Detroit το 1925, ο John Zachary DeLorean έδειξε από σχετικά μικρή ηλικία την κλίση του προς τα αυτοκίνητα. Έπιασε δουλειά στην Chrysler αμέσως μετά την αποφοίτησή του από το Lawrence Institute of Technology, το 1948 και ταυτόχρονα παρακολουθούσε νυχτερινά τμήματα για να πάρει το Master του από το πανεπιστήμιο του Michigan στον τομέα του automotive engineering. Στις αρχές του 1952 καθόταν σε αναμμένα κάρβουνα στην Chrysler: «Ήταν πολύ μεγάλη εταιρεία για να καταφέρω να αναδειχθώ». Έτσι μετακινήθηκε στο τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της αρκετά μικρότερης εταιρείας, Packard. Λόγω του μεγέθους της εταιρείας, έμαθε από πρώτο χέρι τον τρόπο λειτουργίας μίας επιχείρησης, κάτι που ήταν αδύνατον να μάθει σε μία μεγαλύτερη εταιρεία όπως η Chrysler. Επιπλέον, ο DeLorean βελτίωσε σημαντικά την κατανάλωση καυσίμου των μοντέλων της Packard, προσθέτοντας ένα διαφορετικό συμπλέκτη στα αυτόματα κιβώτια, που μείωνε το πατινάρισμα και μετέφερε πολύ πιο άμεσα την ισχύ από τον κινητήρα στους τροχούς. Αυτή, όπως και άλλες καινοτομίες του DeLorean ανέδειξαν το όνομά του, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του Oliver Kelley, υποδιευθυντή του engineering τμήματος της GM. Ο Kelley έδωσε την ευκαιρία στον DeLorean να επιλέξει όποιο τμήμα της GM επιθυμούσε και εκείνος διάλεξε την Pontiac. Θεωρούσε ότι ήταν η εταιρεία στην οποία θα μπορούσε να έχει μεγαλύτερη επίδραση, αφού τότε η Pontiac ήταν η «παππουδίστικη» φίρμα της εταιρείας. Οι τεχνολογικές καινοτομίες του DeLorean απέδωσαν γρήγορα καρπούς, με τον Bunkie Knudsen, διευθυντή της Pontiac, να τον προάγει σε αρχιμηχανικό, θεωρώντας ότι το πάθος του για τα αυτοκίνητα θα βοηθούσε την Pontiac να προσελκύσει πιο νεανικό και ενθουσιώδες κοινό.
Μία Παρασκευή απόγευμα του 1964 δεν μπορούσε να αποφασίσει ποιο Pontiac να πάρει σπίτι για το Σαββατοκύριακο. Κανένα δεν του φαινόταν αρκετά…διασκεδαστικό. Προέτρεψε την ομάδα του να βάλουν τον μεγάλο V8 κινητήρα των 6,4lt από το Catalina στο αρκετά πιο μικρό Tempest. Έβαλαν επιπλέον μεγαλύτερους τροχούς και φρένα, αναβαθμισμένη ανάρτηση, four-barrel καρμπυρατέρ και επιλογέα της Hurst. Η συνταγή ήταν άκρως πετυχημένη, αλλά ο DeLorean δυσκολεύτηκε πολύ να πείσει τα μεγάλα κεφάλια της GM να περάσουν το «GTO» στην παραγωγή. Παραβίαζε τον άγραφο νόμο στην εταιρεία για χρήση ενός τόσο «μεγάλου» κινητήρα σε ένα τόσο «μικρό» αυτοκίνητο. Τελικά τους έπεισε να το προσφέρουν ως optional πακέτο για τα Pontiac Le Mans ή Tempest με διαφορά 296 δολαρίων. Ο τότε υπεύθυνος πωλήσεων της Pontiac θεωρούσε ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων θα πουλούσαν 5.000 κομμάτια. Το Pontiac GTO την πρώτη χρονιά πούλησε 45.000 μονάδες. Η επιτυχία αυτή χάρισε στον DeLorean μία ακόμα προαγωγή μόλις ένα χρόνο μετά. Στα 40 του ήταν ο νεότερος division head manager στην ιστορία της GM. Ο John DeLorean έγινε το poster boy για το μέλλον της Αμερικάνικης ιστορίας.
Σε έναν κόσμο γεμάτο με πακτωμένους managers με βαρετά κοστούμια, εκείνος ήταν rockstar: άρχισε να γυμνάζεται, να φοράει φανταχτερά κοστούμια και να συναναστρέφεται με celebrities, όπως ο Kirk Kerkorian και ο Johnny Carson. Έβγαινε με τις ηθοποιούς Ursula Andress, Pam Austin, Joey Heatherton και Tina Sinatra, προτού κατασταλάξει στο παγκοσμίου φήμης supermodel Cristina Ferrare, η οποία τον παντρεύτηκε παρά τα 25 χρόνια που τους χώριζαν και τους δύο αποτυχημένους γάμους που είχε ήδη στο ενεργητικό του. Το «Playboy style» με τα ξεκούμπωτα πουκάμισα και τα μακριά μαλλιά του DeLorean δεν έκατσε καλά με τα μεγάλα κεφάλια της GM που είχαν συνηθίσει χαμηλό προφίλ και συντηρητισμό. Όμως οι επιτυχίες του στην Pontiac έφερναν αρκετά λεφτά στις τσέπες τους και δεν μιλούσαν παραπάνω. Ο DeLorean είχε πολλές ιδέες για να τουμπάρει την εικόνα της Pontiac και τις ικανότητες να το κάνει πραγματικότητα. Το Grand Prix σχεδιάστηκε ως ένα εξαιρετικά πολυτελές cruiser, ενώ το «The Judge» ήταν ένα σούπερ-GTO που σχεδιάστηκε για να ανταγωνιστεί τα Ford Mustang και Plymouth Road Runner. Το Pontiac Firebird, παρότι αποτέλεσε μια εμπορική επιτυχία, ήταν ό,τι «επέτρεψαν» στον DeLorean να κατασκευάσει, όταν δεν του έδωσαν το πράσινο φως για το «Banshee» και αντ’ αυτού χρησιμοποίησαν πολλές από τις ιδέες του στην Corvette C3. Ο DeLorean ήξερε ότι κάποια στιγμή θα έφτιαχνε το αυτοκίνητο που ήθελε εκείνος, με την GM ή χωρίς.
Από τη θέση πλέον του αντιπροέδρου της GM και όντας τελειομανής, χρησιμοποίησε μια παλιά αποθήκη στο Michigan για να δημιουργήσει μία γραμμή ποιοτικού ελέγχου σε όλα τα μοντέλα της GM. Την άνοιξη του 1973 έλαβε χώρα μία παρουσίαση στο Greenbrier, όπου ο DeLorean είχε σκοπό να παρουσιάσει τα αποτελέσματα της έρευνάς του σε περίπου 500 στελέχη της GM. Η ομιλία ήταν πολύ καυστική για την ποιότητα των αυτοκινήτων της GM, παρά τη λογοκρισία που είχε γίνει από τα top στελέχη της εταιρείας. Όμως μια -unedited- εκδοχή έφτασε (μυστηριωδώς) στις σελίδες της Detroit News, σοκάροντας τον αμερικανικό κολοσσό. Αν περίμενε μερικά χρόνια, θα ήταν ο επόμενος πρόεδρος του ομίλου. Όμως δεν ήταν αυτός ο τύπος του John DeLorean. Το διοικητικό συμβούλιο τον ανάγκασε να υπογράψει την παραίτησή του, τον Απρίλιο του 1973. Στα 48 του χρόνια θα ξεκίναγε να κυνηγήσει το όνειρό του χωρίς να επιβαρύνεται από την μονοτονία της μεγάλης καρέκλας.
Χρησιμοποίησε τη φήμη του για να μαζέψει μεγάλους επενδυτές, όπως ο Johnny Carson και ο Sammy Davis, Jr. για να ιδρύσει την DMC – DeLorean Motor Company, στις 24 Οκτωβρίου 1975. Περιέργως η γραμμή παραγωγής δεν θα ήταν στην Αμερική αλλά στην Ιρλανδία, αφού ο DeLorean εξασφάλισε 138 εκατομμύρια δολάρια από την Βρετανική Κυβέρνηση, που ήλπιζε ότι το εργοστάσιο στο Μπέλφαστ με τις χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας θα βοηθούσε να μειωθούν οι εξεγέρσεις και να μειωθεί η ανεργία. Ο DeLorean οραματιζόταν ένα αυτοκίνητο που θα ήταν το καλύτερο σε όλα: ήθελε φοβερό στιλ, επιδόσεις, οικονομία καυσίμου και ασφάλεια επιβατών. Επικεφαλής του project ήταν ο William Collins, πρώην συνάδελφος του John από την Pontiac, ενώ η σχεδίαση του αμαξώματος έγινε από τον Giorgetto Giugiaro. Ο DeLorean ήθελε το αυτοκίνητό του να μοιάζει ότι είναι από το μέλλον, εξού και το πλήρως ανοξείδωτο αμάξωμα και οι Gullwing πόρτες. Το DMC-12 δεν θα χρησιμοποιούσε παραδοσιακό πλαίσιο, αλλά μία νέα διαδικασία κατασκευής γνωστή ως elastic reservoir moulding (ERM), που θα είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά μειωμένο βάρος. Όμως αυτή η τεχνολογία ήταν ένας εφιάλτης για την κατασκευή του αυτοκινήτου και στην πορεία αποδείχθηκε ότι ήταν αδύνατον να χρησιμοποιηθεί σε μαζική παραγωγή. Ο DeLorean επιστράτευσε τον Colin Chapman, ιδρυτή της Lotus, ο οποίος σχεδίασε ένα νέο πάτωμα από fiberglass panels και ένα ατσάλινο υποπλαίσιο για τον V6 των 2,8lt. Το αυτοκίνητο άργησε δύο ολόκληρα χρόνια να μπει σε παραγωγή, κάτι που -μαζί με την εξαιρετικά πολύπλοκη κατασκευή του DMC-12- φυσικά είχε μεγάλο αντίκτυπο στα οικονομικά της εταιρείας με τον DeLorean να δέχεται εκ νέου δάνειο από τη Βρετανική κυβέρνηση.
Τα πρώτα DMC-12 βγήκαν στην παραγωγή τον Ιανουάριο του 1981, με τιμή 26.000 δολάρια και ήταν...τραγικά. Τα αυτοκίνητα είχαν άπειρα προβλήματα τόσο με τον κινητήρα όσο και με τις πόρτες, αφού πολλοί ιδιοκτήτες κλειδώθηκαν μέσα στα αυτοκίνητά τους. Η ποιότητα κατασκευής ήταν άθλια, οι επιδόσεις από τα 130Ps του κινητήρα στην καλύτερη μέτριες, ενώ τα άρθρα των δοκιμών από τα αμερικάνικα περιοδικά δεν ήταν καθόλου κολακευτικά για το DeLorean. Παρόλα αυτά το αυτοκίνητο είχε μεγάλη επιτυχία, περνώντας σε πωλήσεις τους πρώτους 6 μήνες τις Mercedes-Benz και Porsche. Η εταιρεία του DeLorean αιμορραγούσε διαρκώς, με τα προβλήματα αξιοπιστίας των αυτοκινήτων από τους πρώτους μήνες κυκλοφορίας να φρενάρουν απότομα τις πωλήσεις. Στο δεύτερο χρόνο παραγωγής, ο Delorean είχε ξεμείνει από χρήματα και ζήτησε ένα ακόμα δάνειο, η Margaret Thatcher όμως αρνήθηκε και κήρυξε τις εγκαταστάσεις της DMC σε καθεστώς διαχείρισης περιουσίας εν χρεωκοπία. Ο Delorean θα έπρεπε να παρουσιάσει ένα οικονομικό πλάνο επενδύσεων (δεκάδων εκατομμυρίων), αλλιώς στις 18 Οκτωβρίου του 1982 η Βρετανική κυβέρνηση θα έκλεινε τις πύλες του εργοστασίου.
Μία μέρα αργότερα, ο DeLorean συνελήφθη σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου με την κατηγορία κατοχής κοκαΐνης 25kg με σκοπό τη διακίνηση. Το FBI σκηνοθέτησε τη συναλλαγή, η οποία μαγνητοσκοπήθηκε στο δωμάτιο του ξενοδοχείου μέσω ενός πληροφοριοδότη τους, του James Timothy Hoffman, που ήταν γείτονας και φίλος του Delorean. Ο Regan είχε μόλις κηρύξει τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών και ο Delorean ήταν το τέλειο θύμα για να πιάσουν ένα τεράστιο δίκτυο διακίνησης ναρκωτικών στις ΗΠΑ. Έτσι, λοιπόν, τον έστησαν με ένα «deal» κοκαΐνης 100kg συνολικής αξίας 24 εκατομμυρίων. Ο Delorean παρουσιάστηκε από το σύνδεσμο του FBI ως ένας επιχειρηματίας που ήταν απελπισμένος να σώσει την εταιρεία του και έψαχνε εξωτερικούς επενδυτές ακόμα και αν αυτοί ήταν μεγαλοέμποροι ναρκωτικών. Οι κάμερες κατέγραψαν τον Delorean να αναφέρει χαρακτηριστικά για την κοκαΐνη ότι «είναι καλύτερη από χρυσό» προτού οι πράκτορες που ήταν μεταμφιεσμένοι σαν επενδυτές τον συλλάβουν. Εν τέλει αθωώθηκε στις 16 Αυγούστου του 1984, όμως μέχρι τότε η εταιρεία του, DMC, είχε καταρρεύσει μαζί με τη φήμη του ως επιχειρηματία. Η Cristina τον άφησε μόλις μία μέρα μετά, παίρνοντας τα δύο τους παιδιά, Kathryn και Zachary και καταθέτοντας αίτηση διαζυγίου. Βουτηγμένος στα χρέη αναγκάστηκε να πουλήσει τις δύο βίλες του στο New Jersey και το Manhattan. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, μία κωμωδία επιστημονικής φαντασίας με τίτλο «Back To The Future» χρησιμοποίησε ένα DMC-12 ως το αυτοκίνητο που ταξίδευε στο μέλλον μόλις «χτύπαγε» τα 88 μίλια, κάνοντας αθάνατο τον κατασκευαστή και τη μοναδική του δημιουργία.
Ο DeLorean πέθανε στις 19 Μαρτίου του 2005, σε ηλικία 80 ετών, από καρδιακό επεισόδιο. Ζούσε σε ένα μικρό διαμέρισμα στο Bedminster του New Jersey μαζί με την τέταρτη γυναίκα του. Για πολλούς το Delorean είναι απλά το αυτοκίνητο του «Back To The Future», αλλά αυτοί που ξέρουν την πραγματική του ιστορία είναι ακόμα πιο φανταστική από την ταινία.
